Badem, Türkiye'de genellikle tohumdan üretilmektedir. Tohumdan yetiştirilen ağaçlar erken çiçek açmaya başlar. Ülkemizde birçok çeşit badem yetiştirilmektedir. Ticari badem yetiştiriciliğinde, özellikleri bilinen ve tercihen geç çiçeklenen standart türler kullanılmaktadır. Bu makalede, Türkiye'de yaygın olarak yetiştirilen badem türleri ve özellikleri ele alınacaktır. Ayrıca, her bir türün hasat zamanı ve yetiştirme koşulları hakkında bilgi verilecektir. Ülkemizde Yetiştirilen Badem Türleri Ferragnes Ferragnes, kaliteli bademleriyle dikkat çeken bir türdür ve hızlı meyve vermeye başlar. İri kabuklu ve sert bir türdür; ticari değeri yüksektir. Bademde tozlanmayı arılar sağladığı için çiçeklenme döneminde badem bahçelerinde arıların bol olması gerekmektedir. Bu badem türü, Eylül ayının üçüncü haftasında hasat edilmeye başlanır. Ferraduel Ferraduel, verimli bir tür olup bademlerin kalitesi yönünden dikkat çeker. Meyveleri iri ve orta büyüklüktedir. Ferraduel badem türü, Eylül ayının ikinci haftasında hasat edilmeye başlanır. Nonpareil Nonpareil, dikine gelişen ve verimli bir ağaç türüdür. Meyveleri hafif uzunumsu ve şişkindir; kabuğu orta sertliktedir. Eylül ayının ortasında hasat edilir. Teksas Teksas badem türü de dikine büyüyen ve verimli bir ağaçtır. Meyveleri uzunumsu ve şişkindir. Hasat zamanı Eylül ayının ikinci ve üçüncü haftasıdır. Ne Plus Ultra Ne Plus Ultra ağaçları kuvvetli ve verimlidir. Diğer çeşitlere göre erken çiçeklenmesi, dona karşı hassasiyetini artırır. Bu türün meyvesinin kabuğu serttir; meyveleri orta irilikte ve kalitelidir. Eylül ayının ortasında hasat edilmeye başlanır. Drake Drake, sert kabuklu bir türdür ve diğer badem türlerine göre polen miktarı oldukça fazladır. Cristomorto Cristomorto, gelişme kuvveti iyi olan bir badem türüdür. Çiçek tomurcukları bir iki yaşlı dallarda olur. Meyve oranı ortadır. Tuono Tuono, geç çiçeklenen bir türdür. Çok geç çiçek açar ve iri olan iç meyvesinin kalite oranı yüksektir. Mahsul verme oranı iyidir. Picantili Amerika menşeli olan Picantili badem türü, geç çiçek açar. İlkbahar geç donlarının etkin olduğu yerlerde rahatlıkla yetişir. Ferrastar Ferrastar, ilkbahar geç donlarının etkin olduğu ortamlarda rahatlıkla yetişir. Geç çiçek açar ve iri meyve yapar. Sonuç Türkiye'de badem yetiştiriciliği, geniş bir tür çeşitliliği ile yapılmaktadır. Her bir türün kendine özgü özellikleri ve yetiştirme koşulları bulunmaktadır. Bu çeşitlilik, üreticilere farklı pazarlama ve ticari avantajlar sağlamaktadır. Bademin kaliteli ve verimli bir şekilde yetiştirilmesi için uygun türlerin seçimi ve yetiştirme tekniklerine dikkat edilmesi büyük önem taşımaktadır. |