Ferragnes Badem Yetiştiriciliği: Kapsamlı Rehber
Ferragnes badem çeşidi, özellikle soğuklara dayanıklılığı ve yüksek verim potansiyeli ile öne çıkan Fransız kökenli bir çeşittir. Kendine verimli olması ve geç çiçeklenme özelliği ile ilkbahar geç donlarından etkilenme riskini azaltır. İşte Ferragnes badem yetiştiriciliğinin tüm detayları:
İklim ve Toprak İstekleri
- İklim: Ilıman iklimleri sever, kış soğuklama ihtiyacı 400-800 saattir. Geç çiçeklenir (Mart sonu-Nisan başı), bu nedenle ilkbahar donlarından daha az etkilenir
- Sıcaklık: -20°C'ye kadar dayanıklıdır, çiçeklenme döneminde -4°C'den sonra risk başlar
- Toprak: Derin, süzek, kumlu-tınlı, pH 6.5-8.0 arası topraklar idealdir. Taban suyu yüksek ve ağır killi topraklar uygun değildir
- Rüzgar: Çiçeklenme ve meyve tutumu döneminde kuvvetli rüzgarlardan korunmalıdır
Bahçe Tesisi
- Fidan Seçimi: Sertifikalı, aşılı, sağlıklı fidanlar tercih edilmelidir
- Dikim Zamanı: Sonbahar (kasım-aralık) veya ilkbahar (mart-nisan) ayları uygundur
- Dikim Aralıkları: 6x6 m veya 7x7 m standart aralıklar önerilir. Yoğun plantasyonlarda 5x4 m veya 5x5 m uygulanabilir
- Tozlayıcı: Kendine verimli olsa da verim için %10 oranında Texas, Nonpareil veya Ferraduel gibi tozlayıcı çeşitler dikilmelidir
- Dikim Çukuru: 60x60x60 cm boyutlarında açılmalı, çukura yanmış çiftlik gübresi ve üst toprak karışımı konulmalıdır
Bakım İşlemleri
- Sulama: Yağmurlama veya damla sulama sistemleri tercih edilmelidir. Mayıs-eylül arası düzenli sulama yapılmalı, hasattan 15-20 gün önce sulama kesilmelidir
- Gübreleme: Toprak analizi sonuçlarına göre; azotlu gübreler şubat-mart, fosforlu ve potasyumlu gübreler sonbaharda verilmelidir
- Budama: Şekil budaması ilk 3-4 yıl, verim budaması ise her yıl kışın yapılır. Ağaçlar 3-5 ana dallı olacak şekilde terbiye edilmelidir
- Toprak İşleme: Sonbaharda derin sürüm, ilkbahar ve yaz aylarında yüzeysel çapalama önerilir
- Yabancı Ot Kontrolü: Mekanik veya kimyasal yöntemlerle yabancı ot mücadelesi yapılmalıdır
Hasat ve Verim
- Hasat Zamanı: Ağustos sonu-eylül başı, dış kabuk kuruyup çatladığında
- Hasat Yöntemi: Mekanik sarsıcılar veya el ile silkme yöntemi kullanılır
- Verim: 5-6 yaşında 3-5 kg/ağaç, 10-12 yaşında 15-25 kg/ağaç arası değişir
- Kurutma ve Depolama: Hasat sonrası gölgede kurutulur, %6-8 nem içeriğinde depolanır
Zararlı ve Hastalıklarla Mücadele
- Zararlılar: Yaprak bitleri, koşniller, akarlar, badem iç kurdu
- Hastalıklar: Yaprak delen (çil), monilya, bakteriyel kanser, kök çürüklüğü
- Mücadele: Entegre mücadele prensipleri uygulanmalı, ilaçlamalar zamanında ve dozunda yapılmalıdır
Ekonomik Değerlendirme
- Maliyet: İlk yatırım maliyeti yüksektir (fidan, sulama sistemi, işgücü)
- Gelir: 4-5. yıldan itibaren gelir başlar, 10. yılda tam verime ulaşır
- Pazar: İç piyasa ve ihracat potansiyeli yüksektir, organik üretim değerlendirilmelidir
Sonuç
Ferragnes badem çeşidi, uygun ekolojik koşullarda ve doğru kültürel uygulamalarla yüksek verim ve kaliteli ürün sağlayan değerli bir çeşittir. Yatırım yapmayı düşünen üreticilerin bölgelerinin iklim ve toprak özelliklerini dikkate alarak planlama yapmaları önerilir.
|
